Yatırım Indirimine Konu Olan Bilgisayar Programları

Yatirim indirimi ticari veya zirai kazançlari üzerinden vergiye tabi mükelleflerin, kalkinma planlari ve yillik programlarinda yer alan yatirimlarina iliskin harcamalarinin belirli bir oranda vergiye tabi matrahtan indirilmesidir. Yatirim indirimi, yatirimlarin tesvik edilmesi, yabanci sermayenin yurda getirilmesi ve gelismis teknolojinin kullanimini saglamaktadir.

Yatirim indiriminden yararlanilabilmesi için, yatirimin Maliye Bakanligi ile Hazine Müstesarligi’nca ortaklasa kararlastirilan sektör veya konularda yapilmasi gerekir. Yatirim indiriminin konusunu, yatirimlar için yapilan harcamalardan bina, makine, tesisat, araç ve benzeri amortismana tabi aktif degerlerin yeni olanlarinin maliyet bedelleri olusturmaktadir. Isletme amacinin gerçeklestirilmesinde yatirimin verimliligini ve üretkenligini artiran, hesap makinesi, yazi makinesi, telefon tesisati, bilgisayar donanimi vb. degerler için yapilan giderler yatirim indiriminden yararlandirilir.

Gayrimaddi haklar (lisans, teknik yardim ve know-how) yatirim konusuna girmekle birlikte, yatirim indiriminden yararlanamazlar. Dolayisiyla, bu kapsamda degerlendirilen bilgisayar programlari da yatirim konusuna girebildikleri halde yatirim indiriminden yararlandirilmiyordu. Ancak, Maliye Bakanligi’nca 17.07.2000 tarihinde yayimlanan 235 numarali gelir vergisi genel tebliginde bu konuda yatirim indirimi uygulamasina iliskin yeni düzenlemeler yapilmistir.

Maliye Bakanligi’nca yapilan yeni düzenlemeye göre, yatirim tesvik belgesine baglanmis yatirimlarda, yatirim indiriminden yararlanabilecek iktisadi kiymetlerin kullanilabilmesi için gerekli olan ve belgeye ekli global listede yer alan bilgisayar programlari için yapilan harcamalar üzerinden yatirim indirimi hesaplanmasi mümkün olacaktir. Maliye Bakanligi’nin yaptigi bu son düzenleme yatirimlarin özendirilmesi için gelismis teknolojilerin kullanilabilmesi yönünde önemli bir adim olarak degerlendirilebilir.

Yatirim indiriminin konusu harcamalar arasinda bulunan bilgisayar programlarinin neler oldugu konusunda ilgili tebligde bir açiklik bulunmamaktadir. Görüsümüze göre, bilgisayar programlari ile kastedilen bilgisayar yazilimlaridir.

Yazilim olmadan bilgisayarlar kullanilamaz. Bilgisayarlari isleten, yönlendiren ve is üreten programlarin tümüne yazilim denir. Yazilimlar da iki gruba ayrilirlar.

1- Sistem yazilimlari

 Sunucu yazilimlari

 Istemci yazilimlari

2- Uygulama yazilimlari

Sistem yazilimlari, bilgisayarlar üzerinde uygulama programlarinin isleyisini ve kullanilmasini saglayan bilgisayar programlaridir. Isletim sistemleri bilgisayari çalistiran, uygulama programlari vasitasiyla bilgileri elde eden ve depolanmasini saglayan bilgisayar programlaridir. Isletim sistemi olmayan bilgisayarlarda uygulama programlari (yazilimlari) da çalismaz.

Sunucu isletim sistemi yazilimlari isletmelerde bulunan bilgisayar aglarinin çalistirilmasi ve diger bilgisayarlarin iç ve dis dünya ile irtibatinin saglanabilmesi amaciyla kullanilir. Istemci isletim sistemleri ise bir aga bagli veya müstakil olarak çalisan bilgisayarlarin islemsini saglamak amaciyla kullanilir. Sunucu ve istemci isletim sistemleri bilgisayarlar ve bilgisayar aglari için gerekli bilgisayar programlaridir.

Öte yandan, muhasebe kayitlarinin tutulmasi, ücret bordrosunun hazirlanmasi, sözcük islemeci veya elektronik posta gibi tüm yazilimlar uygulama yazilimidir. Uygulama yazilimlari isletim sistemleri üzerinde çalisan bilgisayar programlaridir. Ayrica isletmelerin islemlerinin tam otomasyonunu saglayan yazilimlar da uygulama yazilimi olarak degerlendirilebilir.

Yatirim indiriminin hesabinda dikkate alinacak bilgisayar programinin belirlenmesinde, yatirim indiriminden yararlanabilecek diger iktisadi kiymetlerin kullanilabilmesi için gerekli olan ve ekli global listede yer alan sistem yazilimlari ve uygulama yazilimlarin tamami dikkate alinabilecektir. Burada dikkat edilmesi gereken husus, söz konusu bilgisayar programlarinin lisanslari ile birlikte temininin gerekli olmasidir. Aksi halde, yatirim konusunu olusturan bir yatirim harcamasindan söz etmek mümkün olmayacaktir.

Gelismis teknolojilerin kullaniminin özendirilmesi amaciyla isletmelerin yatirim amaciyla edindikleri ve kullandiklari bilgisayar donaniminin yaninda, bu donanim ile birlikte çalisan ve is üretiminde yararlanilan sistem ve uygulama yazilimlarindan olusan bilgisayar programlari için yapilan harcamalarin yatirim indirimine konu edilmesi ülkemiz açisindan son derece olumlu bir gelismedir.